KE uruchomiła artykuł 7. “Istnieje poważne ryzyko naruszenia praworządności w Polsce”

Komisja Europejska zdecydowała o uruchomieniu artykułu 7 wobec Polski. To pierwszy przypadek, gdy KE zastosowała tzw. opcję atomową. – Istnieje poważne ryzyko naruszenia praworządności w Polsce – mówił Frans Timmermans, tłumacząc decyzję KE. Premier Mateusz Morawiecki mówi o potrzebie dialogu z Unią, ale i potrzebie reformy sądownictwa, PiS obciąża winą opozycję, opozycja apeluje o zaprzestanie niszczenia praworządności, a przewodniczący Rady Europejskiej Donald Tusk komentuje: – Najgorsza rzecz już się stała, to znaczy Polska ustawiła się jakby bokiem do całej Unii Europejskiej czy szerzej do Zachodu w rozumieniu politycznym.

Jednak “opcja atomowa”

Komisja Europejska ogłaszając swoją decyzję o zastosowaniu artykułu 7 dała Polsce trzy miesiące na wprowadzenie rekomendacji dotyczących praworządności. – Z przykrością stwierdzam, że nasze troski pogłębiły się. Przez dwa lata przyjęto w sumie 13 ustaw, które naruszają niezależność sędziów. Wspólnym mianownikiem jest polityczna kontrola jednej partii nad całym sądownictwem – tłumaczył wiceszef Komisji Europejskiej Frans Timmermans.

Decyzja zapadła na naradzie wszystkich komisarzy UE. Komisja już w lipcu wszczęła procedurę dyscyplinującą w kwestii ustawy o ustroju sądów powszechnych, czyli jedynej z trzech podpisanych przez prezydenta ustaw. Teraz wątpliwości budzą też ustawy o KRS i SN.

– Poszanowanie państwa prawa jest podstawowym warunkiem do ochrony wszystkich wartości UE. Do skutecznego stosowania prawa, działania jednolitego rynku czy wreszcie także dla wzajemnego zaufania – mówił Timmermans. – Jeśli ogranicza się trójpodział władzy i praworządność, narusza się też działanie całej Unii – podkreślił wiceszef KE.

Polska nie zostawiła nam wyboru

Timmermans zarzucił Polsce brak dialogu. Komisja wysłała też do Polski ponad 25 pism w sprawie praworządności, wydała też 3 rekomendacje.

– Komisja robiła wszystko, aby poznać sytuację w Polsce. W tym roku dialog z Warszawą w ogóle nie miał miejsca. My jesteśmy gotowi do takiego dialogu. 24 godziny na dobę, siedem dni w tygodniu – mówił Timmermans.

KE wydała również kolejną – czwartą rekomendację dla Warszawy. Polska ma teraz na jej wdrożenie 3 miesiące. Komisja złożyła też pozew do Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawie obowiązującej już ustawy o sądach powszechnych.

– To nie chodzi tylko o Polskę, a o całość Unii Europejskiej, o to, kim jesteśmy. Kwestia zagrożenia praworządności w jednym państwie członkowskim jest zagrożeniem dla całej wspólnoty – mówił Timmermans.

Winna opozycja i emigranci

Posłowie Prawa i Sprawiedliwości od rana, jeszcze zanim KE zdecydowała o uruchomieniu artykułu 7, bagatelizowali sprawę. Po ogłoszeniu decyzji odpowiedzialnością za sytuację obarczyli opozycję.

– Należy za to podziękować totalnej opozycji. Decyzja KE uderza w Polki i Polaków, a nie w rząd. Nasze rozwiązania nie różnią się niczym od tych stosowanych w innych krajach UE – mówiła Beata Mazurek, rzeczniczka PiS.

Premier Mateusz Morawiecki skomentował decyzję KE na Twitterze.

Polska jest przywiązana do zasady praworządności tak samo jak UE. Reforma wymiaru sprawiedliwości jest w Polsce konieczna. W dialogu między Warszawą, a Komisją potrzebujemy otwartości i uczciwości. Wierzę w to, że podmiotowość Polski da się pogodzić z ideą Zjednoczonej Europy.

— Mateusz Morawiecki (@MorawieckiM) 20 grudnia 2017

Z kolei Ryszard Czarnecki, europoseł PiS, uważa, że decyzja Komisji to kara za to, że Polska nie przyjęła uchodźców.

Na goraco z Brukseli : uruchomienie antypolskiej procedury to “kara” dla ??za nieprzyjecie imigrantow spoza Europy,glownie muzulmanow

— Ryszard Czarnecki (@r_czarnecki) 20 grudnia 2017

Obszerne oświadczenie wydało też MSZ. “Polska z ubolewaniem przyjmuje uruchomienie przez Komisję Europejską procedury przewidzianej w art. 7, która z istoty swojej ma charakter polityczny, nie zaś prawny; obciąża ona niepotrzebnie nasze wzajemne relacje, co może utrudniać budowanie porozumienia” – czytamy w oświadczeniu.

Szef Kancelarii Prezydenta skomentował decyzję KE jako jednostronne zakończenie dialogu.

Antyeuropejska polityka PiS

– To bardzo poważna broń, po którą sięga KE, przyczyny to katastrofalna, antyeuropejska polityka PiS z jednej strony i niestety niewykorzystanie ostatniej szansy, czyli wizyty premiera Morawieckiego w Brukseli – mówił Grzegorz Schetyna. Lider PO podkreślał też, że działania KE powinny uderzać w rząd PiS, a nie w Polskę.

Z kolei Rafał Trzaskowski, były wiceminister spraw zagranicznych w rządzie PO-PSL komentował: – Rząd PiS jest na marginesie integracji europejskiej. KE jasno mówi o naruszeniach praworządności. Jest jeszcze ostatni moment, by wycofać się z reformy sądownictwa.

Do decyzji Komisji Europejskiej odniósł się także przewodniczący Rady Europejskiej Donald Tusk: – Głęboko liczę na to, że polski rząd pójdzie po rozum do głowy i nie będzie szukać za wszelką cenę konfliktu w sprawie, w której najzwyczajniej w świecie nie ma racji.

Donald Tusk zapowiedział, że zrobi wszystko, żeby żadne kary nie spotkały Polski, niemniej konsekwencje już są: – Najgorsza rzecz już się stała, to znaczy Polska, a uważam, że jest to polityka świadoma, ustawiła się jakby bokiem do całej Unii Europejskiej czy szerzej do Zachodu w rozumieniu politycznym.